Με 40 ερωτήσεις-απαντήσεις για τις παγκόσμιες απειλές και προκλήσεις κυκλοφορεί το νέο βιβλίο του καθηγητή, πρώην υπουργού, πρώην ευρωβουλευτή Παναγιώτη Ρουμελιώτη, ο τι ο κόσμος κινδυνεύει να κατακερματιστεί πολιτικά και οικονομικά.

Η συνέχιση της πραγματικότητας αυτής, τονίζεται, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ανθρωπότητα. Επιβάλλεται λοιπόν να υπάρξει μια αναθεώρηση της οπτικής των κρατών, ιδιαίτερα των ισχυρών, προς την κατεύθυνση του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, και μια στροφή προς το πολυμερές σύστημα και τους διεθνείς οργανισμούς.

Ταυτόχρονα δίνει έμφαση και στις μεγάλες προκλήσεις, τις ανισότητες που απειλούν την κοινωνική συνοχή, το τεχνολογικό πόλεμο ,την τεχνητή νοημοσύνη, την αποπαγκοσμιοποίηση.

Ιδιαίτερα σημαντική αλλά και εξαιρετικά επίκαιρη για την Ελλάδα  είναι η αναφορά στην πράσινη μετάβαση και στη σημασία των κρίσιμων μετάλλων και σπανίων γαιών.

Την ώρα που η Ελλάδα εκποιεί κρίσιμα κοιτάσματα και υποδομές(ΛΑΡΚΟ, κοίτασμα στους Μολάους κλπ ) ,στο βιβλίο του ο καθηγητής Π Ρουμελιώτης επισημαίνει:

«..Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή .έχει καταρτίσει ένα κατάλογο με 30 κρίσιμα μέταλλα από τα οποία τέσσερα θεωρεί είναι τα σημαντικότερα: το λίθιο, το κοβάλτιο, ο βωξίτης και η πλατίνα».

«..Oι ΗΠΑ έχουν συντάξει το δικό τους πίνακα με 50 κρίσιμα μέταλλα, ενώ ο ΠΟΥ θεωρεί ότι τέσσερα κρίσιμα μέταλλα είναι καθοριστικά για την ανάπτυξη των κρίσιμων βιομηχανιών: ο χαλκός, το νικέλιο, το κοβάλτιο, και το λίθιο».

Η παρουσίαση του βιβλίου των εκδόσεων Λιβάνη έγινε σε μια κατάμεστη αίθουσα κεντρικού ξενοδοχείου της Αθήνας.

Για το βιβλίο μίλησαν ο Προκόπης Παυλόπουλος, τέως πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, ο Μιχάλης Σάλλας, επίτιμος πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς και ο Δημήτρης Κώνστας, πρώην υπουργός εκ προσωπικοτήτων και πρέσβης.

Οι βασικές θέσεις που πραγματεύεται το βιβλίο  σε αυτό είναι οι εξής:

• Ο κόσμος μας βρίσκεται σε μια ιστορική περίοδο μετάβασης από τον παγκοσμιοποιημένο στον πολυπολικό κόσμο.
• Η μετάβαση αυτή έχει οξύνει τους γεωπολιτικούς και γεωοικονομικούς ανταγωνισμούς και συγκρούσεις.
• . Τα γεωστρατηγικά συμφέροντα έχουν επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία σημαντικά. Η φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση έχει υποχωρήσει, ενώ έχει αρχίσει να διαφαίνεται μια διαδικασία σταδιακής αποπαγκοσμιοποίησης για λόγους γεωπολιτικούς.
• Ταυτόχρονα, πολλές χώρες του Παγκοσμίου Νότου απορρίπτουν τις δυτικές αξίες και επιδιώκουν να προωθήσουν τις δικές τους κουλτούρες και πολιτισμούς, στα πλαίσια ενός πολυπολικού κόσμου.
• Βραχυπρόθεσμα, οι δυο γεωπολιτικές απειλές είναι ο ρωσοουκρανικός πόλεμος και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή.
• Αν κλιμακωθεί και επιδεινωθεί ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας (π.χ. με ουκρανικές επιθέσεις σε βάθος του ρωσικού εδάφους, άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ), τότε υπάρχει αυξημένος κίνδυνος χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων, ειδικά μετά την πρόσφατη αλλαγή του πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας, με απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια ειρήνη.
• Όσον αφορά τη διένεξη Ισραήλ – Χαμάς, η μη επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των πλευρών, με βάση το αμερικανικό σχέδιο ειρήνευσης, θα μπορούσε να οδηγήσει σε επέκταση του πολέμου και την εμπλοκή και άλλων χωρών της περιοχής.
• Μακροπρόθεσμα, στην αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, η Ταιβάν καθίσταται το πλέον εκρηκτικό σημείο του κόσμου, που θα μπορούσε να προκαλέσει έναν πόλεμο στην περιοχή του Ινδοειρηνικού.
• . Το αμερικανικό δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί στον κόσμο, παρά τις προσπάθειες ορισμένων χωρών να απεξαρτηθούν από αυτό.
• Από την πλευρά της η Κίνα έχει αναδυθεί ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο (πρώτη με όρους αγοραστικής δύναμης). Είναι επίσης η πρώτη εξαγωγική χώρα στον κόσμο και η παρουσία της σε όλες τις ηπείρους έχει γίνει πια αισθητή, κυρίως μέσω της χρηματοδότησης έργων υποδομής.
• Η παγκόσμια οικονομία αντιμετώπισε μετά τη κρίση του κορονοϊού και του ρωσοουκρανικού πολέμου σοβαρά προβλήματα, όπως η αύξηση του πληθωρισμού και η κάμψη του ρυθμού μεγέθυνσης της. Το διεθνές εμπόριο περιορίστηκε λόγω του προστατευτισμού και τα επιτόκια των Κεντρικών Τραπεζών αυξήθηκαν σημαντικά.
• Η γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού, με εξαίρεση την Αφρική, δημιουργεί ελλείψεις εργατικού δυναμικού και επηρεάζει αρνητικά την παραγωγική διαδικασία και δυνητικά μπορεί να περιορίσει το βιοτικό επίπεδο. Η ψηφιοποίηση θα μπορούσε να αναπληρώσει εν μέρει τη μείωση του εργατικού δυναμικού.
• Οι κυβερνοεπιθέσεις αποτελούν έναν άλλο μεγάλο κίνδυνο για την παραγωγική διαδικασία. Μπορούν να παραλύσουν ή και να αχρηστεύσουν τη λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων, κυρίως βασικών υποδομών και δικτύων.
• Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη υποβαθμίσει σημαντικά το περιβάλλον, προκαλώντας μείωση της αγροτικής παραγωγής, μετακινήσεις πληθυσμών και υγειονομικές κρίσεις.
• Η ενεργειακή μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελεί μονόδρομο για την αποφυγή μιας παγκόσμιας καταστροφής.